Via Flandriensis
Brugge-Tongeren 395 km
|
Een themaroute die in de lijn ligt van mijn eerste fietsgids 'Fietsen op Romeinse heirwegen' waar archeologen eind 20e E de naam Via Belgica of Via Agrippinensis aan gaven. Deze meest noordelijke gelegen west-oost gerichte Romeinse primaire heirbaan (Via; ca 7 m breed) verbond Boulogne-sur-Mer en Keulen. De door ons benoemde Via Flandria volgt het tracé van enkele in Vlaanderen gelegen secundaire Romeinse wegen (deverticula; ca 4 m breed) ten noorden van de zogenaamde Via Belgica. Één daarvan verbond Boulogne met Cassel waar deze vertakte naar Kortrijk en Brugge. In Aartrijke was een aftakking naar Oudenburg, de Zeeweg die deel uitmaakte van de kustverdediging. In Oudenburg, tussen Oostende en Aartrijke, bevond zich een Gallo-Romeinse nederzetting. De zogenaamde Zandstraat verbond Oudenburg met Brugge en Aardenburg (NL). De van Boulogne komende deverticulum liep van Cassel verder over Kortrijk, Velzeke, Asse naar Elewijt. Hier maakte deze een bocht naar Tienen en Tongeren waar hij aansloot op de Via Belgica. In de midden-romeinse periode (70 tot 275 n.Chr.) richtten de Gallische keizers langs de weg Kortrijk-Velzeke-Tienen-Tongeren versterkte baanposten en burgi op met als doel de vruchtbare leemstreek te vrijwaren van aanvallen. Vanaf het begin van de 4e E werd naast de bescherming van de kust en het herstel van de Rijn-limes door de Romeinen, werk gemaakt van de verdediging in de diepte. Langs de belangrijkste heirbanen werden militaire posten opgericht. Dit was ook het geval voor de weg Boulogne-Cassel-Kortrijk-Velzeke-Tongeren. In de laat-Romeinse periode (275 tot 400 n.Chr.) werden op strategische punten langs de weg Boulogne-Tongeren kleine sperforten (burgi) gebouwd waar de Romeinse soldaten zich konden terugtrekken op een achterliggende verdedigingslinie bij eventuele aanvallen van vijandige (Germaanse) stammen, dit was het geval in Velzeke, Asse, Elewijt en Overhespen.
|
|
|
Etappe 01: Brugge- Oudenburg - Aartrijke - Watou 84 km
Brugge Reien (watergrachten); Markt met Belfort en Provinciaal Hof; de middeleeuwse Burg; vismarkt; Rozenhoedkaai; Groeningemuseum; Godshuizen; 01 km begin tracé Zandstraat (heirbaan) Brugge - Oudenburg 09 km einde tracé Zandstraat (heirbaan) Brugge - Oudenburg 12 km Jabbeke 12 km begin tracé Zandstraat (heirbaan) Brugge - Oudenburg 18 km einde tracé Zandstraat (heirbaan) Brugge - Oudenburg 18 km Oudenburg Belangrijkste laat-Romeinse Castellum (militaire site) in Vlaanderen Maquette Romeins Castellum en mijlpaal in park O.l.v.-kerk; Romeins Archeologisch museum; abdijsite 12 km begin tracé Zeeweg (heirbaan) Oudenburg - Aartrijke - Bavay 20 km Roksem Archeologische site 29 km kruising met deverticula Brugge - Steenkerke - Cassel ten westen van Aartrijke 31 km einde tracé Zeeweg (heirbaan) Oudenburg - Aartrijke - Bavay 31 km Kasteel D’Aertrycke Waterburcht in gebruik als hotel en bistro 34 km Kasteel van Wijnendale Waterburcht met een rijke geschiedenis, gebouwd door de graaf van Vlaanderen eind 11e E 36 km begin tracé deverticula Brugge - Steenkerke - Cassel 51 km einde tracé deverticula Brugge - Steenkerke - Cassel 69 km Vleteren 74 km Sint-Sixtusabdij Westvleteren brouwerij 84 km Watou Bier- en kunstdorp; brouwerijen Sint-Bernardus en Van Eecke |
|
| gfr_via_flandria-1_brugge-watou_84_km.gpx |
|
Etappe 02: Watou - Heuvelland - Kortrijk 78 km
Watou Bier- en kunstdorp; brouwerijen Sint-Bernardus en Van Eecke 07 km Abele 08 km begin tracé deverticula Cassel - Steenkerke - Kortrijk 14 km einde tracé deverticula Cassel - Steenkerke - Kortrijk 15 km Reningelst 19 km Westouter 22 km Loker 26 km Kemmelberg Belvedèretoren; Commandobunker (NATO tijdens koude oorlog) in de Kemmelberg 32 km Wijtschate 10 militaire begraafplaatsen WO I 34 km Bayernwald Duitse site WO I met loopgraven, bunkers, mijngangen en mijnschacht 36 km Voormezele 6 militaire begraafplaatsen WO I 40 km Provinciaal domein Palingbeek Volkssterrenwacht; permanente landartinstallatie ‘ComingWorldRememberMe’ (CWRM) van Koen Vanmechelen 42 km Gedenksite Hill 60 48 km Zandvoorde Britse militaire begraafplaats; Household Cavalry Monument; Duitse commandobunker 51 km Kruiseke 56 km Geluwe 66 km Moorsele 70 km Gullegem 73 km Heule 75 km Heule Preetjesmolen Enige resterende zwingelmolen (1866) in Europa 78 km Kortrijk Koningin Astridpark; Broeltorens; verlaagde Leieboorden; markt met belfort, stadhuis en middeleeuwse kelder; begijnhof |
|
| gfr_via_flandria-2_watou-kortrijk_78_km.gpx |
|
Etappe 03: Kortrijk - Velzeke - Aalst 75 km
Kortrijk Koningin Astridpark; Broeltorens; verlaagde Leieboorden; markt met belfort, stadhuis en middeleeuwse kelder; begijnhof 09 km begin tracé deverticula Kortrijk - Velzeke 16 km einde tracé deverticula Kortrijk - Velzeke 12 km Vichte 17 km begin tracé deverticula Kortrijk - Velzeke 18 km Heirweg 18 km einde tracé deverticula Kortrijk - Velzeke 26 km Nokere Vermoedelijke Romeinse nederzetting 30 km Wannegem 30 km begin tracé deverticula Kortrijk - Velzeke 33 km Huise 34 km Afslag naar Mullem (600 m) Geklasseerd bij de mooiste dorpen van Vlaanderen 35 km einde tracé deverticula Kortrijk - Velzeke 40 km Hermelgem Oversteekplaats Schelde Romeinse weg 42 km Nederzwalm 51 km Velzeke Geklasseerd bij de mooiste dorpen van Vlaanderen; Archeocentrum op de Romeinse weg Bavay – Velzeke 51 km begin tracé deverticula Velzeke - Asse 54 km einde tracé deverticula Velzeke - Asse 57 km Oombergen 57 km begin tracé deverticula Velzeke - Asse 58 km Mijlpaal Cotthem Reconstructie in blauwe hardsteen van een Romeinse mijlpaal 63 km Burst 63 km einde tracé deverticula Velzeke - Asse 64 km Bambrugge 69 km Erpe-Mere 75 km Aalst Stad van het carnaval (carnaval was oorspronkelijk een Keltisch/Germaans overgangsritueel, om de winter te verjagen om plaats te maken voor de lente); Bourgeoisie herenhuizen Keizersplein; carnavalmonument op de Hopmarkt; Grote Markt met Belfort en Borse van Amsterdam; Begijnhof |
|
| gfr_via_flandria-3_kortrijk-aalst_75_km.gpx |
|
Etappe 04: Aalst - Meise - Elewijt - Leuven 78 km
Aalst Stad van het carnaval (carnaval was oorspronkelijk een Keltisch/Germaans overgangsritueel, om de winter te verjagen om plaats te maken voor de lente); Bourgeoisie herenhuizen Keizersplein; carnavalmonument op de Hopmarkt; Grote Markt met Belfort en Borse van Amsterdam; Begijnhof 07 km Abdij van Affligem De Primaria Brabantiae is de imposantste benedictijnenabdij in de lage landen waarnaar vele andere abdijen zich spiegelden 08 km begin tracé deverticula Velzeke - Asse 14 km einde tracé deverticula Velzeke - Asse 15 km Asse In de wijk Kalkoven zijn talrijke Romeinse vondsten gedaan wat wijst op een belangrijke vicus. In de inkomhal van de federale politie is een deel van een Romeinse weg blootgelegd. In Asse splitste zich de Romeinse heirbaan met deverticula naar Rumst en Elewijt. 24 km Brussegem 24 km begin tracé deverticula Asse - Elewijt 27 km einde tracé deverticula Asse - Elewijt 30 km Meise Kasteel van Bouchout; Plantentuin Meise 36 km Grimbergen Prinsenkasteel; Abdij; abdijbiermuseum; Volkssterrenwacht Mia 37 km Museum voor oudere technieken 38 km Hof te Poddegem 43 km Verbrande brug 46 km Impelkasteel 48 km Eppegem Belgische militaire begraafplaats 51 km kasteel Het Steen Ook het Rubenkasteel genoemd; Peter Paul Rubens woonde hier van 1635 tot zijn dood in 1640. Hij schilderde hier het schilderij 'Herfstlandschap met uitzicht op het Steen'. 53 km Elewijt Belangrijke Romeinse nederzetting (vicus) op een kruispunt van secundaire heirbanen 59 km Kampenhout 61 km Nederokkerzeel 63 km Kasteel Ter Balkenhof 68 km Veltem-Beisem 69 km Winksele 77 km Heverlee |
|
| gfr_via_flandria-4_aalst-leuven_78_km.gpx |
|
Etappe 05: Leuven - Tienen - Tongeren 80 km
Leuven Oude Markt; Groot Begijnhof; Sint-Pieterskerk met schilderij ‘Het laatste avondmaal’ van Dirk Bouts; het historisch stadhuis; Universiteitsbibliotheek, bibliotheektoren en de ‘Totem’ (scarabeekever op naald) van kunstenaar Jan Fabre op het Ladeuzeplein; Vaartkom 3 km Abdij van Park 13 km Neervelp 25 km Tienen Grote Markt met Bedevaart ‘Grotteke’ aan de OLV-ten-Poelkerk; Begijnhof; Suikerraffinaderij 28 km Grimde 3 Tommen (Romeinse tumuli) 29 km begin tracé deverticula Tienen - Tongeren 30 km einde tracé deverticula Tienen - Tongeren 31 km Hakendover Geklasseerd bij de mooiste dorpen van België 32 km begin tracé deverticula Tienen - Tongeren 34 km einde tracé deverticula Tienen - Tongeren 35 km Overhespen Hier bouwden de Romeinen één van hun sperforten (burgi) 36 km Neerhespen 36 km begin tracé deverticula Tienen - Tongeren 38 km einde tracé deverticula Tienen - Tongeren 40 km begin tracé deverticula Tienen - Tongeren 42 km einde tracé deverticula Tienen - Tongeren 44 km begin tracé deverticula Tienen - Tongeren 47 km einde tracé deverticula Tienen - Tongeren 50 km DronPort Luchthaven voor drones, recreatieve vliegtuigen, helicopters, ballonvaren, … inclusief brasserie en terras 51 km begin tracé deverticula Tienen - Tongeren 55 km Landschapskunstwerk Zwevende kapel en galgenveld 56 km Helshoven Bedevaartkapel 57 km Landschapskunstwerk Tjenne en Tjenneboom (galgenboom) 58 km Kasteel de Ternaco 61 km Archeologische site Romeinse villa 63 km Bommershoven 64 km einde tracé deverticula Tienen - Tongeren 66 km Widooie Kastelen Widooie en Terhove 69 km zicht op Romeins aarden aquaduct 69 km Romeinse tumulus 69 km begin tracé langs Romeinse stadsmuur Tongeren 70 km einde tracé langs Romeinse stadsmuur Tongeren 72 km 2 Romeinse tumuli (hoogste van België) 73 km begin tracé langs Romeinse stadsmuur Tongeren 75 km einde tracé langs Romeinse stadsmuur Tongeren 76 km Romeinse tempel (Tongeren) 77 km Tongeren Markt met standbeeld Ambiorix, O.L.V.-Basiliek, Gallo-Romeins musem en Theseum; In 57 v. Chr. begonnen de Romeinen hun veroveringstochten in Gallië en richtten in 54 v. Chr. een kamp op in Tongeren (Atuatuca Tungrorum). De Eburonen, een Keltische stam onder leiding van Ambiorix, slachten door een list ca. 9000 Romeinen af. Als wraak maakt de Romeinse keizer Julius Caesar jacht op de Eburonen, die hij uitmoordt of gevangen neemt. Ambiorix kan doch ontsnappen en zoekt zijn toevlucht in het Ardense woud waar hij spoorloos verdwijnt. Onder Keizer Trajanus (98-117 n. Chr. werd Atuatuca Tungrorum een citivas (hoofdplaats), de Civitas Tungrorum, en verwierf ze de status municipium (stad met bestuursrecht met beperkt Romeins burgerrecht). Ze was tevens garnizoens- en bevoorradingsplaats om zo de troepen langs de Rijn, de grens mat Germania (Limes), te bevoorraden. De stad bezat een tempelcomplex, termen, een forum en werd omringd door een 4544 m lange muur met 22 torens. Na plundertochten van Germaanse volkeren in de 3e E, kreeg de stad een kleinere beter te verdedigen muur (2680 m). Na de Romeinse periode was de handelsstad eeuwenlang het mikpunt van invallen en verwoestingen. In de 13e E kreeg de stad een middeleeuwse muur. Deze hield stand tot Lodewijk XIV in 1677 tijdens de Frans-Nederlandse oorlog (1672-1679) de stadsmuren liet opblazen en de stad in brand stak. 78 km Middeleeuwse stadsmuur op Romeinse fundering met stadspoort Moerenpoort; Begijnhof (Tongeren) 80 Km Tongeren station |
|
| gfr_via_flandria-5_leuven-tongeren_80_km.gpx |
|
Etappe 06: Tongeren - Maastricht
Tongeren Romeinse stadsmuur; Markt met standbeeld Ambiorix en O.L.V.-Basiliek; Middeleeuwse stadsmuur op Romeinse fundering met Moerenpoort; Begijnhof 3 km Neremplein Jugendstielkasteel Rosmeulen 3 km Mal 7 km Millen Waterburcht en motheuvel 11 km Herderen Romeinse Tumulus 15 km Landmark Slag van Lafelt 16 km Lafelt 17 km Vroenhoven Belevingscentrum over WO II en de binnenscheepsvaart; Wereldvredesvlam; Spectaculair terras onder de brug boven het Albertkanaal 25 km Maastricht Trajectum ad Mosam was een Vicus dat in de 4e E overgaat in een castellum met tien torens en twee poorten om de brug over de Maas te bewaken. Resten van de westelijke poort en een heiligdom zijn in de ontbijtkelder van het Hotel Derlon op zondagmiddag tussen 12.00 en 16.00 uur gratis te bezoeken. Van de torens van de oostelijke poort is nog een stukje te zien in de pandtuin van de O.L.V.-basiliek. Op het pleintje, Op de Termen, is het grondplan van de termen in het plaveisel te zien. Monument “D’n Obelisk” geeft de plaats aan waar de Romeinse brug zich ooit bevond |
|
| gfr_via_flandria-6_tongeren-mastricht_25_km.gpx |
Logeren in Vlaanderen
Hotels, B&B's, campings, jeugdherbergen, ...
www.logereninvlaanderenvakantieland.be
Adressen voor budgetvriendelijk overnachten zijn ook te vinden op volgende websites:
Bivakzones (Paalkamperen):
bivakzone.be
Trekkershutten:
www.trekkershutten.nl
WarmShowers
www.warmshowers.org
Fietsers die onderdak aanbieden aan fietsers. Na registratie mits eenmalige donatie van $ 30 (Livetime User), biedt het tabblad 'Search' de mogelijkheid om aan de hand van een kaart of een lijst personen te zoeken op locatie (of op naam). Lees het geselecteerde profiel van de host voor speciale verzoeken en gebruik de contactknop om een bericht te sturen.
Vrienden op de Fiets
www.vriendenopdefiets.nl
Gastadressen van mensen die vrienden van de fiets onderdak geven. Na registratie en jaarlijkse bijdrage van € 8 voor Nederlanders en € 10 voor niet-Nederlanders krijgt u een Vriendennummer om op de site in te loggen.
Vlaamse Jeugdherbergen
www.jeugdherbergen.be
Hotels, B&B's, campings, jeugdherbergen, ...
www.logereninvlaanderenvakantieland.be
Adressen voor budgetvriendelijk overnachten zijn ook te vinden op volgende websites:
Bivakzones (Paalkamperen):
bivakzone.be
Trekkershutten:
www.trekkershutten.nl
WarmShowers
www.warmshowers.org
Fietsers die onderdak aanbieden aan fietsers. Na registratie mits eenmalige donatie van $ 30 (Livetime User), biedt het tabblad 'Search' de mogelijkheid om aan de hand van een kaart of een lijst personen te zoeken op locatie (of op naam). Lees het geselecteerde profiel van de host voor speciale verzoeken en gebruik de contactknop om een bericht te sturen.
Vrienden op de Fiets
www.vriendenopdefiets.nl
Gastadressen van mensen die vrienden van de fiets onderdak geven. Na registratie en jaarlijkse bijdrage van € 8 voor Nederlanders en € 10 voor niet-Nederlanders krijgt u een Vriendennummer om op de site in te loggen.
Vlaamse Jeugdherbergen
www.jeugdherbergen.be
